Czy zbliżające się Święta Bożego Narodzenia ponownie skwitujemy smętnym stwierdzeniem „Święta, Święta i po Świętach”? Czy największą po nich pamiątką będzie poczucie straconego czasu, bezsensowne wydanych pieniędzy i problemy żołądkowe? (…)
Nietrudno zauważyć, że presja konsumpcyjna osiąga w tym okresie monstrualne rozmiary. Jeśli nie zadbamy o klimat umiarkowania i wstrzemięźliwości, nasze dzieci będą postrzegać Święta głównie jako niekończący się festiwal zakupów. Nie ma chyba sensu walka z samą ideą prezentów, ale z pewnością powinniśmy mieć zasadniczy wpływ na ilość podarunków, jakie otrzymują nasze dzieci. Nie pozwalajmy na zasypywanie dzieci stertą zabawek. Może lepiej umówić się z rodziną, że to my sami wybierzemy i kupimy prezent, a inni mogą się do niego dołożyć. Dzięki temu podarunki będą bardziej przemyślane i lepiej dobrane, a dziecko nie utonie w powodzi bezsensownych zabawek, które po kilku dniach znudzone porzuci w kącie.
Atmosferę świąteczną w każdym domu wspaniale budują zwyczaje rodzinne, takie jak wysyłanie oryginalnych kartek z życzeniami, wspólne pieczenie pierniczków, przygotowywanie (a nie kupowanie) prezentów itp. Im bardziej włączymy w to wszystko dzieci, tym większą będą miały z tego radość i tym bardziej Święta będą miały dla nich charakter uroczysto-rodzinny, a nie sprzątająco-konsumpcyjny. Ogólnie warto myśleć o naszych dzieciach jako o współautorach świątecznych przygotowań, a nie tylko biernych obserwatorach, czy nawet „przeszkadzaczach”. Ma to także duży związek z naszym podejściem do świątecznych porządków. Jeśli nie uda nam się odpowiednio zaplanować wszystkich prac, bardzo łatwo o nerwową i nieprzyjemną atmosferę, która pozostawia duży niesmak w całej rodzinie. Wydaje się, że znacznie sensowniejsze jest zrezygnowanie z niektórych prac porządkowych czy nawet potraw, niż przystępowanie do stołu wigilijnego z poczuciem przemęczenia, irytacji i wzajemnych pretensji.
Wreszcie sam sposób spędzenia dni świątecznych ma duży wpływ na to, w jaki sposób zapiszą się one w naszej pamięci. Wydaje się, że dziś mamy skłonność do popadania w jedną z dwóch skrajności: albo spędzamy Święta „na lenia” albo chcemy, by były one „superaktywne”. (…)
Dość nowym, ale niezwykle rozpowszechnionym i skutecznym sposobem zmarnowania Świąt w rodzinie jest szczególnie intensywne korzystanie w tym czasie z mediów cyfrowych. Tylko pozornie łączy się to z opisanym wcześniej stylem „na lenia”. Można bowiem spędzać długie godziny przed ekranem smartfona lub tableta w domu, ale można równie dobrze robić to niemal przez cały czas długiego świątecznego wyjazdu. Dlatego właśnie uruchomiona została kampania „Czas Świat: Mniej ekranu, więcej rodziny”. Jej celem jest uświadomienie możliwych zagrożeń związanych z intensywnym korzystaniem z mediów cyfrowych oraz zachęcanie do umiarkowanego korzystania z nich w trakcie Świąt Bożego Narodzenia.
Oprócz powodów, dla których warto ograniczać korzystanie z mediów cyfrowych w rodzinach, w materiałach kampanii można też znaleźć zachętę do podejmowania konkretnych postanowień w okresie przed, w trakcie i po Świętach. Oto propozycje tych postanowień:
1. Ustalę i wprowadzę domowe zasady korzystania z mediów elektronicznych.
2. Zainstaluję w komputerze (tablecie, smartfonie) program kontroli rodzicielskiej.
3. Wyślę kilka tradycyjnych kartek świątecznych.
4. Stworzę w domu „Strefy wolne od ekranu”.
5. Zagram w rodzinną grę planszową.
6. Zrezygnuję z zakupu sprzętu elektronicznego jako prezentu.
7. Wprowadzę zwyczaj codziennych posiłków dla całej rodziny, wyłączę wtedy media elektroniczne.
8. Porozmawiam z dzieckiem o zagrożeniach związanych z korzystaniem z mediów cyfrowych.
9. Wprowadzę lub rozszerzę zwyczaj czytania dzieciom lub czytania rodzinnego.
10. Dowiem się więcej o wpływie mediów elektronicznych na życie rodzinne i rozwój dzieci.
Więcej informacji o samej kampanii oraz o sposobach włączenia się w nią można znaleźć na stronie internetowej MniejEkranu.pl i stronie na Facebooku – facebook.com/mniejekranu.
Podsumowując: także dziś można przeżyć Święta Bożego Narodzenia bez poczucia zmarnowanego czasu. Także dziś, może to być czas wzrostu duchowego oraz budowania i zacieśniania relacji rodzinnych i przyjacielskich. Wymaga to jednak głębszej refleksji i być może oparcia się presji tego, „co robią wszyscy”.
Janusz Wardak
artykuł w kwartalniku "Przyjeciel rodziny"
Cały artykuł można przeczytać na stronie: http://wardakowie.pl/artykuly/artykuly/kultura-rodzinna/jak-nie-zmarnowac-czasu-swiat-w-rodzinie
